महाराष्ट्रात बटाटा पिकाची लागवड पुणे, सातारा, नाशिक, अहमदनगर, बीड, औरंगाबाद आणि नागपूर या जिल्ह्यात केली जाते. बटाट्यामध्ये प्रथिने, चुना, फॉस्फरस यासारखी खनिजे, ‘ब’ आणि ‘क’ जीवनसत्त्वे भरपूर प्रमाणात असतात.  बटाट्याचा उपयोग खाद्यपदार्थांशिवाय अनेक उद्योगधंद्यांमध्ये मोठ्या प्रमाणात होतो.

बटाटा हे थंड हवामानातील पीक आहे. या पिकास सरासरी १६ ते २१ अंश सेल्सिअस तापमान लागते. पिकाच्या सुरूवातीच्या काळात २४  अंश  सेल्सिअस तापमान पोषक असून बटाटे पोसण्याच्या काळात २०  अंश  सेल्सिअस तापमान अनुकूल असते. बटाटे लागवडीच्या वेळी उष्ण हवामान व बटाटे पोसण्याच्या वेळी थंड हवामान या पिकास आवश्यक असते.

मध्यम ते हलक्या गाळाच्या जमिनीत बटाट्याची लागवड चांगल्या रीतीने करता येते. जमीन कसदार भुसभुशीत व उत्तम निचऱ्याची असावी लागते. जमिनीचा सामू ६ ते ८ च्या दरम्यान असावा लागतो.

जमीन नांगरताना ती २० ते २५ सेंमी नांगरायला हवी. १ महिनाभर जमिनीस उन्हाची ताप द्यायला हवी. पुन्हा १ आडवी नांगरणी करावी. ढेकळे फोडण्यासाठी व जमीन समपातळीत आणण्यासाठी कुळवाच्या दोन तीन पाळ्या देऊन जमीन भूसभूशीत करायला हवी. जमिनीत हेक्टरी ५० गाड्या चांगले कुजलेले शेणखत पसरावे.

बटाट्याची लागवड खरीप हंगामातील जून, जुलै महिन्यात  व रब्बी हंगामात ऑक्टोबर,नोव्हेंबर महिन्यात करतात.

‘कुफरी लवकर’  ही ६५ ते ८० दिवसात तयार होणारी बटाट्याची जात असून खरीप व रब्बी हंगामात घेतली जाते. या जातीचे बटाटे पांढरेशुभ्र, आकर्षक व मोठे असतात. या जातीचे बटाटे साठवणुकीसाठी चांगले असतात. हेक्टरी उत्पादन २०० ते २५० क्विंटल असते.

‘कुफरी चंद्रमुखी’ ही जात ९० ते १०० दिवसात तयार होते. या जातीचे बटाटे लांबट गोल व फिकट पांढरे असतात. साठवणुकीस ही जात उत्तम आहे. हेक्टरी उत्पादन २५० क्विंटलपर्यंत मिळते.

‘कुफरी सिंदुरी’ ही जात १२० ते १३५ दिवसांत तयार होते. या जातीचा रंग फिकट तांबडा असून बटाटे मध्यम व गोल आकाराचे असतात. ही जात साठवणूक करण्यास योग्य आहे. हेक्टरी उत्पादन ३०० क्विंटलपर्यंत मिळते.

याशिवाय  ‘कुफरी बादशाह’, ‘कुफरी कुबेर’, ‘कुफरी ज्योती’, ‘अलंकार’, ‘कुफरी चमत्कार’ या जाती लागवडीस योग्य आहेत.

चांगल्या उत्पादनासाठी बियाणे उत्तम दर्जाचे असावे. हेक्टरी १५ ते २० क्विंटल बियाणे लागवडीस पुरेसे असते.

सरासरी बेण्याचे वजन जास्तीत जास्त २५ ते ३० ग्रॅम असावे. बेण्याचा आकार मध्यम असावा. बटाट्याचे आकारमानानुसार दोन ओळीतील अंतर ४५ ते ६० सेंमी आणि दोन बियांमधील अंतर १५ ते २० सेंमी ठेवावे. ट्रॅक्टरच्या सहाय्याने सरी वरंबा पद्धतीने लागवड करावी.

बटाटा पिकास लागवडीपूर्वी हेक्टरी १०० किलो नत्र, ६० किलो पालाशची आवश्यकता असते. लागवडीनंतर १ महिन्याने ५० किलो प्रती हेक्टर नत्र खताची दुसरी मात्रा द्यावी. बटाट्याची मुळे जमिनीत वरच्या थरात वाढत असल्यामुळे या पिकास पाण्याच्या पातळीच्या वेळेस कमी पाणी द्यावे. लागवडीनंतर पहिले पाणी हलके द्यावे. जमिनीला लगतच्या फांद्या वाढून त्यांची टोके फुगीर होऊ लागल्यावर  व बटाटा पोसण्याच्या वेळेस ६ ते ८ दिवसांच्या अंतराने पाणी द्यावे. पिकाची वाढ पूर्ण झाल्यावर पाण्याच्या पाळ्या कमी कराव्यात.

बटाट्याच्या आंतरमशागतीत तण काढणे व खुरपणी याबरोबर भर देणे हे महत्त्वाचे काम आहे. तीन-चार वेळा खुरपणी करून जमीन भूसभूशीत  ठेवावी. खताचा दुसरा हप्ता देताना झाडांना मातीचा भर द्यावा.

बटाट्याचे पिक काही रोगांना बळी पडते.
करपा – पानावर काळे ठिपके पडून पाने गळतात. बटाट्यावर खोलगट चट्टे पडतात.

मर – मोठी झाडे पिवळी व मलूल दिसतात. बुंध्याजवळ जमिनीलगतच्या भागावर बुरशीची वाढ झालेली दिसते. पिकांची फरपालट आणि नियमित पाण्याच्या पाळ्या देऊन हा रोग आटोक्यात आणता येतो.

चारकोल राँट किंवा खोक्या रोग – या रोगाचा प्रसार जमिनीतून होतो. जमिनीचे तापमान ३२ सेल्सिअसपेक्षा अधिक असल्यास ते रोगजंतूंना पोषक ठरते. या रोगामुळे साठवणीतील बटाटे खराब होतात. अशा वेळी जमिनीचे तापमान ३२ सेल्सिअसच्या वर चढण्यापूर्वी बटाट्याची काढणी करावी किंवा पाणी देऊन जमिनीचे तापमान कमी ठेवावे.

देठ कुडतरणारी अळी – ही राखाडी रंगाची अळी असून रात्रीच्या वेळी खोडाजवळील भाग कुरतडते. पाने व कोवळे देठ खाते.

बटाट्यावरील पतंग – ही कीड बटाट्याचे अतोनात नुकसान करते. या किडीची सुरुवात शेतातून होते; परंतु नुकसान  साठवणुकीच्या काळात दिसून येते. या किडीच्या अळ्या पानात, देठात व खोडात शिरून पोखरतात. बटाट्यात शिरून आतील भाग पोखरून खातात.

सर्व सुधारित तंत्राचा उपयोग करून बटाट्याचे पीक घेतल्यास लवकर तयार होणाऱ्या जातीचे उत्पादन हेक्टरी २०० क्विंटल व उशिरा तयार होणाऱ्या जातीचे उत्पादन हेक्टरी २५० ते ३०० क्विंटलपर्यंत होऊ शकते.