भारतीय जीवनशैलीत केसांची योग्य काळजी घेण्यासाठी प्राचीन काळापासून विविध प्रकारच्या आयुर्वेदिक तेलांचा वापर केला जात आहे. साधारणपणे प्रत्येकजण केसांना खोबऱ्याचे शुद्ध तेल लावतो. केसांच्या मुळांना पोषण मिळावे, केस पांढरे होऊ नयेत, केसांमध्ये कोंडा-उवा राहू नयेत यासाठी औषधी वनस्पतींचा रस असलेल्या तेलांचा वापर केला जातो. अशा आयुर्वेदिक तेलांची अनेक उत्पादने आहेत. ही उत्पादने जेथे बनवितात त्याला ‘सुगंधी तेल निर्मिती उद्योग’ म्हणतात. सुगंधी आयुर्वेदिक केसांचे तेल खोबरेल तेल, शेंगदाणा तेल, मोहरीचे तेल शुद्ध करून आणि त्यात सुगंधी पदार्थ मिसळून तयार केले जाते.

केसगळती टाळण्यासाठी किंवा टक्कल पडू नये म्हणून मका, आवळा, भृंगराज अशा आयुर्वेदिक वनस्पतींचे रस तेलात मिसळून अनेक तेलांचे प्रकार तयार केले जातात. पाश्चात्य देशांमध्ये केसांना तेल लावण्याची प्रथा खूपच कमी आहे. भारतीय मात्र तेल वापरतात. त्यांचे केस काळे आणि मऊ असतात.

केसांचा रंग काळाच राहावा, अशी खबरदारी बहुतेक भारतीय लोक घेतात. एरंडेल तेल, तिळाचे तेल, खोबऱ्याचे तेल, शेंगदाणा तेल, मोहरीचे तेल केसांसाठी वापरले जाते. या तेलांमध्ये ग्लिसराइड, ओलिक लिनोटिक असल्याने ही सर्व तेले केस आणि त्वचेसाठी फायदेशीर ठरतात. कच्च्या तेलांना एक प्रकारचा सुगंध असतो. ही तेले विशिष्ट प्रक्रियेद्वारे शुद्ध केली जातात. तेलांचा मूळ रंग आणि सुगंध काढून टाकला जातो. कच्चे तेल काही दिवसात खराब होते.

त्यामुळे मान्यताप्राप्त रसायने त्यात मिसळली जातात. ही रसायने मिसळल्याने ते तेल जास्त काळ टिकते. जर व्यावसायिक उत्पादन करायचे असेल, तर शक्यतो प्रमाणानुसार नैसर्गिक सुगंधी पदार्थ मिसळून तयार केलेले परफ्यूम तयार केले जातात. शुद्ध केलेले तेल उकळले जाते. तेल गरम करताना त्यात आयुर्वेदिक औषधी वनस्पती आणि सुगंधी वनस्पती टाकल्या जातात. त्यानंतर त्यांचा रस काढण्यासाठी औषधी वनस्पती काही दिवस तशाच ठेवल्या जातात. साधारणपणे पंधरा दिवसांनी या औषधी वनस्पतींचे भाग या तेलातून काढले जातात. त्यानंतर ते तेल कापडाने किंवा फिल्टरच्या सहाय्याने गाळून पूर्णपणे शुद्ध केले जाते. तेलामध्ये आयुर्वेदिक औषधी वनस्पती आणि सुगंधी द्रव्ये मिसळताना त्या तेलाचा रंग मागणीनुसार तयार करण्यासाठी मान्यताप्राप्त रंग वापरले जातात. जास्मिन, गुलाब, मोगरा, हिबिस्कस, रातराणी अशा फुलांचे सुगंधही बाजारात उपलब्ध आहेत.

उत्पादनाच्या मागणीनुसार, असे सुगंध त्या तेलात मिसळून सुगंधी तेल तयार केले जाते. ते काचेच्या किंवा प्लास्टिकच्या बाटल्यांमध्ये बंद केले जाते. उत्पादनावर लेबल लावले जाऊन बाजारात विक्रीसाठी पाठविले जाते. अत्यावश्यक तेलांच्या अनेक जाहिराती टीव्हीवरूनही प्रसारित केल्या जातात.

त्यामुळेच अशा जाहिरातींचा सर्वसामान्यांवर खूप प्रभाव असतो. त्यामुळे बाजारात काही विशिष्ट तेलांची विक्री जास्त असते. तेल उत्पादन आणि विक्रीमध्ये मोठ्या कंपन्या स्पर्धा करतात. यासाठी आपले उत्पादन घेऊन बाजारात प्रवेश करताना त्या उत्पादनाचा दर्जा चांगला असायला हवा. स्वतःचा ब्रँड तयार करून त्यांना जाहिरातीचा आधार देखील घ्यावा लागेल.

आयुर्वेदिक तेल विकणारे घाऊक विक्रेते त्यांना अपेक्षित किंमती देऊ शकतात. वजनानुसार बाटल्या तयार करून सौंदर्यप्रसाधनांची दुकाने, किराणा दुकाने, औषधांची दुकाने, शॉपिंग मॉल्स येथे थेट माल देता येतो. विक्री प्रतिनिधी नेमून घरोघरी जाऊन मालाची विक्रीही चांगली केली जाते. या उद्योगासाठी खोबऱ्याचे तेल, शेंगदाणा तेल, सरकी किंवा तिळाचे तेल, माका, आवळा यांचा रस, फुलांचे सुगंधी पदार्थ, अत्तरे, रसायने, इ. कच्चा माल लागतो. आवश्यक यंत्रसामग्री, मिक्सर, आदी यंत्रसामग्रीचा संच आवश्यक असतो.