इथेनॉल निर्मिती
राज्य परिवहन महामंडळाच्या बसेसशिवाय गावाकडे जाण्यासाठी पूर्वी कोणतेही वाहन नव्हते. हे चित्र 20 ते 25 वर्षांपूर्वी होते. आज अनेक चारचाकी वाहनांसोबत प्रत्येक घरात दुचाकी दिसतात. ही वाहने नोकरी, काम, व्यवसाय यासाठी गरजेची झाली आहेत.

निवासी किंवा व्यापारी संकुल बांधताना पार्किंगसाठी राखीव जागा ठेवणे आवश्यक असते; अन्यथा बांधकामास परवानगी नाही, असा नियम सरकारने केला आहे. वाहने, वाहनांची संख्या आणि त्यांचे पार्किंग, यासारखी आधुनिक समस्या आपल्यासमोर निर्माण झाली आहे. या वाहनांसाठी वापरण्यात येणारे इंधन कुठून आणायचे? हा प्रश्नही सरकारसमोर आहे. दुचाकी आणि चारचाकी वाहनांसाठी वापरल्या जाणाऱ्या एकूण इंधनापैकी आपला देश सुमारे 70 ते 80 टक्के इंधन ‘आर्क्टिक’ देशांतून आयात करतो. अरब देशांतून पेट्रोल, डिझेल, कच्चे तेल अशी विविध इंधने आयात करण्यासाठी आपल्या देशाला हजारो कोटी रुपयांचे परकीय चलन लागते.
सीरिया हा आपल्या देशाला कच्च्या तेलाचा सर्वात जास्त पुरवठा करणारा देश आहे. आपल्या देशाच्या सुमारे 75 टक्के गरजा या आखाती देश इराण, इराक, अफगाणिस्तान, कुवेत, दुबई या देशांतून आयात होणाऱ्या इंधनातून भागवल्या जातात. नैसर्गिक स्रोतांपासून मिळणारे हे इंधन एक दिवस संपणार आहे.
खनिज तेल पृथ्वीच्या गर्भातून अशुद्ध स्वरूपात खाणीतून काढले जाते. त्यावर प्रक्रिया करून शुद्ध तेल तयार केले जाते. जमिनीत तेलाचा हा साठा मर्यादित स्वरूपामुळे एक दिवस संपणार आहे. त्याला पर्याय म्हणून ‘इथेनॉल’ आणि ‘बायोडिझेल’ सारखी इंधने तयार केली जात आहेत. अशा मानवनिर्मित इंधनामुळे विशेषत: प्रदूषणही कमी होत आहे.

डोंगर उतारावरील हजारो एकर नापिक जमिनीवर ‘बायोडिझेल’ विक्रेते पंप लावून ‘बायोडिझेल’ साठी वापरल्या जाणाऱ्या बियाण्यांमधून डिझेल विकताना दिसतात. साखर कारखान्यांप्रमाणे उसावर प्रक्रिया करून साखर आणि दारू मिळविली जाते. बहुतांश साखर कारखान्यांनी इथेनॉल निर्मितीचे प्रकल्प सुरू केले असून, काही ठिकाणी खासगी तत्त्वावर इथेनॉल निर्मितीचे प्रकल्पही सुरू झाले आहेत. केंद्र सरकारने पेट्रोल आणि डिझेलची विक्री करणाऱ्या पेट्रोल पंपांना प्रति लिटर १० टक्के इथेनॉल वापरून विक्री करण्याची परवानगी दिली आहे.
इथेनॉल उत्पादन करायचे असल्यास तज्ज्ञांसोबत संपूर्ण प्रकल्पाचे नियोजन करून उद्योग सुरू करा. प्रत्येक पेट्रोल पंप विक्रेता इथेनॉल विकत घेण्यासाठी येईल. यासोबत इथेनॉलची विक्री करणारे घाऊक व्यापारी आणि किरकोळ व्यापारी आहेत. आपण त्यांनादेखील देऊ शकता. प्रयोगशाळेत इथेनॉलचीही गरज असते. साखर कारखान्यांमध्ये साखर आणि अल्कोहोल निर्मितीसाठी वापरल्या जाणाऱ्या सर्व रासायनिक पदार्थांसाठी हा कच्चा माल वापरला जाणार आहे. इथेनॉल निर्मिती प्रकल्प हा एक मोठा प्रकल्प आहे. या प्रकल्पासाठी लागणाऱ्या उपकरणाची किंमत आणि इतर माहिती गोळा करा. प्रशिक्षण घ्या आणि व्यवसायाला सुरुवात करा.