वाघाच्या बछड्यांचे संगोपन करणे म्हणजे किती अवघड काम असेल ! वाघ म्हटले तरीही भीतीने अंगावर शहारे येतात ! छत्रपती संभाजीनगर महानगरपालिकेच्या प्राणिसंग्रहालयातील एक कर्मचारी प्रेमाने बछड्यांचे संगोपन करताना दिसतात. हे प्राणिसंग्रहालय ‘वाघांचे प्राणिसंग्रहालय’ म्हणून ओळखले जाते. या प्राणिसंग्रहालयातील एका व्यक्तीने आतापर्यंत वाघांच्या २६ बछड्यांचे संगोपन केले आहे. हे बछडे आता देशातील विविध प्राणिसंग्रहालयात पाठविण्यात आले आहेत.

सध्या या प्राणिसंग्रहालयात १३ वाघ आहेत, तर १९ वाघ देशभरातील प्राणिसंग्रहालयांसाठी पाठवण्यात आले आहेत. आतापर्यंत या प्राणिसंग्रहालयात ३२ बछड्यांचा जन्म झाला. त्यापैकी २६ वाघांचे संगोपन ‘केअर टेकर’ म्हणून काम करणाऱ्या महंमद झिया यांनी केले आहे. बछड्याच्या जन्मापासून तो चांगला फिरेपर्यंत त्याचा सांभाळ करणे, त्यांची स्वच्छता राखणे, पिंजरा स्वच्छ ठेवणे ही कामे जिया यांनी केली आहेत.

त्या-त्या वेळचे महापालिकेचे आयुक्त, उपायुक्त, प्राणिसंग्रहालयाचे प्रमुख आणि अधीक्षक यांचे मार्गदर्शन व सहकार्य मिळाल्यामुळे आपण संगोपन करु शकल्याचे झिया सांगतात. जन्मानंतर बछड काही महिने मातेपाशीच असतात. त्यावेळी त्यांना जपावे लागते. त्यांची स्वच्छता ठेवावी लागते. माता बछड्यांना दूध पाजत नाही, त्यावेळी त्यांना शेळीचे दूध पाजावे लागते. हे काम प्रसंगी जिवावर बेतणारेही असू शकते. झिया ते फार सावधगिरीने करतात. या कामातून त्यांना निव्वळ आनंद आणि मानसिक समाधान मिळते.