शेतीमधून चांगले उत्पन्न मिळण्यासाठी, पिकांचे पोषण होण्यासाठी शेतजमीन सुपीक असणे अत्यंत महत्वाचे असते. रसायनयुक्त खतांच्या वापरामुळे जमिनीची सुपीकता कमी होते. याचा थेट परिणाम पिकांच्या उत्पन्नावर होतो. जमिनीची सुपीकता वाढवणे हे एक आव्हानच असते. मातीचा पोत सुधारण्यासाठी आणि सुपीकता वाढवण्यासाठी ह्युमिक ॲसिड हे एक वरदान आहे. बाजारात उपलब्ध असलेले ह्युमिक ॲसिड आपण घरीही करु शकता. ह्युमिक ॲसिड तयार करण्यासाठी 2 वर्ष जुने शेणखत किंवा कंद, पाणी आणि मोठे पिंप आवश्यक असते. हे साहित्य पिंपामध्ये एकत्र करुन ७ दिवस झाकून ठेवतात. 7 दिवसांनंतर पिंपामधील पाणी गडद लाल व तपकिरी होते. यानंतर पिंपामधून सर्व कंद काढून कपड्याने पाणी गाळून घेतात. हे पाणी म्हणजे ह्युमिक ॲसिड होय. याचे प्रमाण कसे असावे, याबद्दल कृषीसेवकांकडून माहिती घ्यावी. याचा वापर करताना ड्रममध्ये तयार केलेले हे पाणी मातीत मिसळतात. रोपे लावण्यापूर्वी मुळे त्यात बुडवतात. ते कीटकनाशकामध्ये मिसळूनही पिकांवर फवारणी करता येते. रासायनिक खतांमध्ये मिसळून देखील वापरता येते. याचा वापर ठिबक सिंचनासोबत करता येतो.

ह्युमिक ॲसिड हा एक सेंद्रिय पदार्थ आहे. जमिनीतील वनस्पतींना वाढीसाठी मदत करण्यात आणि मातीचे पोषण आणि संरचना सुधारण्यात मोलाची भूमिका बजावतो. ह्युमिक ॲसिडचा वापर सेंद्रिय शेतीमध्ये करता येतो. ह्युमिक ॲसिडच्या फायद्यांविषयी फार कमी शेतकऱ्यांना माहिती आहे. वनस्पतींच्या वाढीच्या अवस्थेत त्याचा वापर केल्याने अनपेक्षित फायदे मिळतात. ह्युमिक ॲसिड जमिनीचे आरोग्य, वनस्पतींची वाढ आणि एकूणच पिकाला हातभार लावते. हा सेंद्रिय पदार्थ कुजणाऱ्या वनस्पती आणि प्राणी यांपासून प्राप्त होतो. ह्युमिक ॲसिडच्या प्रमुख स्त्रोतांमध्ये कुजलेले पीट, लिग्नाइट कोळसा आणि मातीतील सेंद्रिय पदार्थ यांचा समावेश होतो. त्याच्या वापराने नापीक जमीन सुपीक बनवता येते.

जमिनीत ओलावा टिकवून ठेवण्यास मदत होते. हे खत जमिनीत चांगले विरघळते आणि झाडांपर्यंत पोहोचते. याव्यतिरिक्त, ते जमिनीत नायट्रोजन आणि लोह निश्चित करते. मातीतील वायु खेळण्याची आणि पाण्याचा निचरा व्यवस्था सुधारते. मुळांच्या वाढीस उत्तेजन देते. वाढलेल्या मुळांमुळे जमिनीतून पाणी आणि पोषक घटक मिळवण्याची वनस्पतीची क्षमता वाढते. जमिनीतील फायदेशीर सूक्ष्मजीव ह्युमिक पदार्थांच्या उपस्थितीत उत्तम प्रकारे विकसित होतात. ते सेंद्रिय पदार्थांचे विघटन होण्यास मदत करतात. पोषक तत्वांची उपलब्धता वाढवतात. ह्युमिक ॲसिड केवळ वनस्पतींच्या आरोग्यालाच लाभत नाही तर पर्यावरणावरील परिणाम देखील कमी करते. ह्युमिक ॲसिडसह प्रक्रिया केलेल्या मातीची पाणी धारणक्षमता वाढवून पाणी वापर कार्यक्षमता वाढते. पाणी टंचाई किंवा अनियमित पर्जन्यमान असलेल्या भागात हे विशेषतः फायदेशीर आहे.