गुलाबाची लागवड करणाऱ्या शेतकऱ्यांना सणसमारंभाच्या दिवसांत चांगला नफा मिळतो. लग्नसराईच्या हंगामात गुलाबांना मागणी मोठ्या प्रमाणात वाढते; परंतु गुलाबाच्या झाडांना हिवाळ्याच्या हंगामात विविध आव्हानांचा सामना करावा लागतो. थंड आणि ओलसर परिस्थिती विविध रोगांसाठी अनुकूल वातावरण तयार करते. या शेतीच्या यशस्वी व्यवस्थापनासाठी प्रतिबंधात्मक उपायांची आवश्यकता असते. पावडर बुरशी हा एक बुरशीजन्य रोग आहे, जो थंड व कोरड्या परिस्थितीत वाढतो. हिवाळ्यात आर्द्रतेच्या पातळीत चढ-उतार झाल्यामुळे ही समस्या वाढते. पावडर बुरशीचे व्यवस्थापन करण्यासाठी रोपाच्या संक्रमित भागांची छाटणी करुन ते जाळून टाकावेत. यानंतर, 2 ग्रॅम प्रति लिटर पाण्यात विरघळणारे गंधक किंवा कडुनिंबाच्या तेलाचे बुरशीनाशक 5 मिली प्रति लिटर पाण्यात विरघळवून त्याची 10 दिवसांच्या अंतराने दोनदा फवारणी केल्यास हा रोग आटोक्यात आणता येतो. हवेच्या चांगल्या अभिसरणासाठी झाडांमध्ये योग्य अंतर ठेवावे.

‘डिप्लोकार्पॉन रोझे’ बुरशीमुळे होणारा ‘काळे डाग’ हा गुलाबाचा एक रोग आहे, जो थंड, ओलसर वातावरणात विकसित होतो. याकरिता हिवाळ्यातील जीवाणू कमी करण्यासाठी झाडाची गळलेली पाने काढून टाकावीत. पानांची आर्द्रता कमी करण्यासाठी झाडांच्या मुळांना चांगले पाणी द्यावे. ‘बोट्रिटिस सिनेरिया’ या बुरशीमुळे होणारा ‘बोट्रिटिस ब्लाइट’ हिवाळ्यात अधिक त्रासदायक बनतो. यासाठी हे उपाय प्रभावी आहेत. रोपांची छाटणी करुन मृत किंवा संक्रमित वनस्पती काढून टाकाव्यात. रोपांची छाटणी आणि योग्य अंतरामुळे हवा चांगल्या प्रकारे खेळती राहते. अति पाणी देणे टाळावे. रोगाचा प्रादुर्भाव कमी करण्यासाठी पानांना कमीत कमी पाणी द्यावे. थंड तापमानामुळे हिवाळ्यात इजा होऊ शकते. गुलाबांच्या एकूण आरोग्यावर परिणाम होतो.

गुलाबाच्या मुळांवरती माती भुसभुशीत ठेवावी. रोपाला सुप्तावस्थेतून बाहेर येण्यास मदत करण्यासाठी शरद ऋतूमध्ये हळूहळू पाणी कमी करावे. थंड तापमानास प्रतिरोधक असलेल्या गुलाबाच्या जाती निवडाव्यात. ‘सर्कोस्पोरा’ आणि ‘नेक्ट्रिया कॅंकर’ सारख्या ‘कॅंकर’ रोगांचा हिवाळ्यात गुलाबांवर परिणाम होऊ शकतो. बाधित भाग व संक्रमित फांद्या काढाव्यात. कडुलिंबाचे तेल किंवा कीटकनाशक वापरावे. या उपायांनी गुलाबाच्या रोपांना रोगांपासून वाचविणे शक्य आहे. याबाबत आपल्या गावातील कृषिसेवकांचा सल्ला घेऊन त्यानुसार उपाय करावेत.