कापूस प्रकिया उद्योग
शुन्यातून आकार घेणारे छोटे व्यवसाय कधी मोठ्या उद्योगाचे रूप धारण करतील, सांगता येत नाही. महाराष्ट्रातील विदर्भात कापसाचे उत्पादन मोठ्या प्रमाणावर घेतले जाते. हा कापूस शेतकरी विकतात. या कच्च्या मालावर आधारित प्रक्रिया उद्योग आपल्याकडे हवेत तेवढे उपलब्ध नाहीत; परंतु अलिकडे कापसाच्या वाती, वस्त्रे, गळ्यातील हार तसेच अन्य आकर्षक वस्तू बनवून त्या विकण्याकडे कल वाढलेला आहे.

असा कापूस प्रक्रिया उद्योग आपण सुरु करु शकता. हिंदू धर्मातील प्रत्येक कुटुंबात देवपुजेला कापसाच्या वाती, वस्त्र आवश्यक असतात. पूर्वी घरातील जाणत्या स्त्रिया फावल्या वेळेत या वस्तू घरी बनवीत. आता स्त्री अर्थार्जनासाठी बाहेर पडू लागल्याने या वस्तू बनविणे कठीण झाले. त्यामुळे त्या विकत घेण्याकडेच कल वाढला. त्यामुळे या प्रक्रिया उद्योगाला मोठा वाव आहे.
आपण कापसाच्या वाती वेगवेगळ्या प्रकारांमध्ये बनवू शकता. छोटे निरंजन, मोठे निरंजन, समई अशा विविध प्रकारच्या वाती आपण बनवू शकता. या वातींचा पीळ मात्र सारखा असायला हवा. आपण फुलवाती बनवू शकता. वाती लहान व मोठ्या अशा आकाराच्या बनवाव्यात. नंतर या वातींना आकर्षकपणे वेष्टनबंद करून विक्रीस ठेवावे.

अशाच पध्दतीने फुलवाती व तुपातील वाती बनवू शकता. तुपातील वातींसाठी आपणांस प्रशिक्षण घ्यावे लागेल. या वातींसाठी बाजारात यंत्रे मिळतात. ही यंत्रे विकत घेऊन आपण आपला उद्योग वाढवू शकता. अनेकजण हा व्यवसाय करतात. स्थानिक दुकाने, धार्मिक ठिकाणे येथे विक्रीस ठेवतात.
या उद्योगासाठी फार मोठी जागा असण्याची आवश्यकता नाही. फुलवातीचे यंत्र लहान असते. कच्चा माल कुठून स्वस्तात मिळेल हे पहावे. आपले उत्पादन आकर्षक पद्धतीने वेष्टनबंद करावे. समाजमाध्यमांचा अशा वेळी उत्तम वापर करून घ्यावा. आपल्या उत्पादनाची तेथे जाहिरात करावी. वेगवेगळ्या तऱ्हेचे गळ्यातील हार, आकर्षक वस्तू बनवून तेसुद्धा याच्या जोडीने विकू शकता. ‘यु ट्यूब’वरील ‘व्हिडीओज’चा यासाठी वापर करून घ्या. या उद्योगातून अनेकजणांनी आपली आर्थिक समृद्धी साध्य केली आहे.