देशाच्या प्रगतीत बांधकाम विभाग महत्त्वाची भूमिका बजावत असतो. या व्यवसायातून पायाभूत सुविधा निर्माण केल्या जाऊन  अर्थव्यवस्थेस चालना दिली जाते.

यामध्ये रस्तेनिर्मिती, टोलेजंग इमारतींचे बांधकाम तसेच लहानमोठी घरे, धरणे, पूल बांधकाम यांचा समावेश होतो. बांधकाम व्यवसाय हा एक फायदेशीर असणारा व्यवसाय असला तरीही  या व्यवसायाचे उत्तम ज्ञान, अनुभव आणि वित्त नसल्यामुळे पहिल्याच पाच वर्षात जवळपास 60 टक्के बांधकाम व्यवसाय बंद पडत असतात.

बांधकाम व्यवसायामध्ये यशस्वी व्हायचे असेल तर आत्मविश्वास, नियोजन, ज्ञान आवश्यक असते. बांधकामाची इमारती, पायाभूत सुविधा आणि औद्योगिक इमारत बांधकाम ही तीन क्षेत्रे आहेत. पायाभूत सुविधांना ‘जड अभियांत्रिक’ देखील म्हटले जाते.

धरणे, पूल, महामार्ग, लोहमार्ग, पाणी किंवा सांडपाणी व्यवस्था, किनाऱ्यापासून दूरची बांधकामे, खाणकाम आणि उत्खनन, शुद्धीकरण कारखाने, रासायनिक प्रक्रिया करणारे कारखाने, वीजनिर्मिती करणारे प्रकल्प यांचा समावेश बांधकाम उद्योग क्षेत्र यामध्ये होत असतो.
‘निवासी बांधकाम’ पद्धतीमध्ये वैयक्तिक जमीनमालक स्वतःच बांधणी करू शकतात. घर, किरकोळ व्यापारी जागा, विश्रांती गृह, कार्यालय, सार्वजनिक इमारती इत्यादी ठिकाणी निवासी व अनिवासी बांधकाम असू शकते.

इमारतीच्या प्रकारानुसार स्थानिक रहिवासी, शैक्षणिक आणि धार्मिक संस्था, वाहतूक उपक्रम, किरकोळ विक्रेते तसेच वित्तीय संस्था आणि इतर खासगी कंपन्यांकडून निवासी रहिवासी इमारत खरेदी केली जाते.हे अनिवासी बांधकाम या प्रकारात येते.

इमारत बांधकाम ही जमिनीवरील रचना उभारण्याची प्रक्रिया आहे. ‘वास्तविक मालमत्ता’ म्हणून देखील ती ओळखले जाते. प्रस्तावित बांधकाम प्रकल्पासाठी नियमांशी बांधील राहून स्थानिक धोरणांचे देखील पालन करावे लागते.

दरम्यान, जो प्रकल्प आपण हाती घेतला आहे, त्याचे आर्थिक नियोजन प्रकल्प सुरू होण्यापूर्वीच केले पाहिजे. संभाव्य अडचणींची यादी देखील आपण तयारी करून ठेवली पाहिजे. आर्थिक समस्येमुळे बांधकाम प्रकल्प ग्रासले जाऊ शकतात; परिणामी व्यवसाय बंद पडू शकतो.

त्यामुळे बांधकाम व्यवसायात उतरण्यापूर्वी या व्यवसायाचे पूर्ण ज्ञान घ्या. प्रत्यक्ष कामाचा अनुभव घ्या. ग्राहकास समोर ठेवून त्याला आवडेल अशी नवनिर्मिती करा.  आकर्षक कल्पनाशक्तीचा अवलंब करून व्यवसाय उच्च पातळीवर न्या.