तंत्रज्ञानाच्या जगात चीनने असे पाऊल उचलले आहे, जे भविष्याचे चित्र पूर्णपणे बदलू शकते. चिनी शास्त्रज्ञांनी अलीकडेच अशा तंत्रज्ञानाची यशस्वी चाचणी केली आहे ज्यामध्ये स्मार्टफोन थेट 5G उपग्रहाशी कनेक्ट होऊन व्हिडिओ कॉल करू शकतो, ते देखील कोणत्याही अतिरिक्त उपकरणाशिवाय. हे पराक्रम आतापर्यंत फक्त विज्ञानकथेतच दिसत होते, पण आता ते वास्तवात आले आहे. या नवीन तंत्रज्ञानाचा अर्थ असा आहे की स्मार्टफोन आता कोणत्याही मोबाइल टॉवर किंवा नेटवर्क प्रदात्यावर अवलंबून राहणार नाहीत. उपग्रहावरून थेट कनेक्शन मिळण्याचा फायदा असा होईल की दुर्गम भागातील लोक जलद इंटरनेट आणि कॉलिंग वापरू शकतील. आतापर्यंत अशा सुविधेसाठी विशेष सॅटेलाइट फोनची आवश्यकता होती, परंतु आता सामान्य स्मार्टफोन देखील हे काम करू शकतील.
चीनने केलेली ही तांत्रिक प्रगती एलोन मस्कच्या ‘स्टारलिंक’ सेवेला प्रतिसाद म्हणूनही पाहिली जात आहे. स्टारलिंक ही अंतराळ-आधारित इंटरनेट प्रदान करण्यात अग्रणी आहे, तर आता चीननेही त्याच मार्गाचा अवलंब करण्यास सुरुवात केली आहे. फरक एवढाच आहे की चीनचे प्रयत्न सरकारी पातळीवर केले जात आहेत, तर स्टारलिंक हा एक खाजगी उपक्रम आहे. तथापि, हे तंत्रज्ञान जितके प्रगत आहे तितकेच त्याच्याशी संबंधित आव्हानेही तितकीच गंभीर आहेत. उपग्रहाद्वारे इंटरनेट वापरणे अनेक देशांमधील नियमांशी विसंगत असू शकते. आंतरराष्ट्रीय कायदा आणि सायबर सुरक्षेबाबत अनेक अडथळे निर्माण होऊ शकतात, असे चिनी तज्ज्ञांचे मत आहे.
जर हे तंत्रज्ञान मोठ्या प्रमाणावर लागू केले तर जगात इंटरनेट वापराचा मार्ग पूर्णपणे बदलू शकतो. सरकारी सेन्सॉरशिप, अॅप बंदी आणि नेटवर्क निर्बंधांचा प्रभाव कमी होईल. याव्यतिरिक्त, ज्या भागात आजपर्यंत मोबाईल नेटवर्क पोहोचलेले नाही तेथे कनेक्टिव्हिटी उपलब्ध असेल. चीनचा हा नवीन उपक्रम केवळ तांत्रिक यश नाही तर जागतिक डिजिटल शक्ती संतुलन बदलण्याच्या दिशेने एक मोठे पाऊल आहे. येणाऱ्या काळात, जगातील मोठ्या शक्ती यावर कशी प्रतिक्रिया देतात आणि तंत्रज्ञानाचा हा खेळ पुढे कोणते वळण घेतो हे पाहणे मनोरंजक असेल.