प्रवास करताना आपल्याकडे स्वत:च्या हक्काची दुचाकी असावी, असे प्रत्येकाला वाटत असते. भारतामधील रस्त्यांवर फिरताना चारचाकीपेक्षा दुचाकी बरी पडते. मुंबईसारख्या महानगरांमध्ये कामास जाताना बहुतांश लोक ‘बाईक’ किंवा ‘स्कूटर’ वापरणे पसंत करतात. गावच्या ठिकाणीही फिरायला बाईक सोयीस्कर असते. मध्यमवर्गीयांद्वारे दुचाकीचा सर्वात जास्त वापर केला जातो. गेल्या काही वर्षांमध्ये बाईक विकत घेण्याचे प्रमाण वाढत चालले आहे. वाढत्या विक्रीदरामुळे कंपन्यादेखील दुचाकींच्या किंमती वाढवत आहेत. आता महागाईमुळे नवी बाईक खरेदी करताना होणारा खर्च पूर्वीपेक्षा जास्त येतो. हा खर्च कमी व्हावा यासाठी काही उपाय योजता येणे शक्य आहे.
बाईक खरेदी करताना विमा काढण्याचा सल्ला दिला जातो. अपघात किंवा अन्य काही कारणांमुळे बाईकचे नुकसान झाल्यास भरपाई म्हणून विमा कंपनीकडून पैसे मिळतात. अनेक शोरुममध्ये बाईक खरेदी करताना विमा सेवा देखील पुरवली जाते. यावेळी डीलर्स आपण खरेदी करीत असलेल्या वाहनासाठी विमा निवडतात. अनेक ठिकाणी लोक विम्याचे अधिकचे पैसे घेतात. यामुळे खर्चामध्ये विनाकारण वाढ होत जाते. हे टाळण्यासाठी बाईकचा विमा स्वत:हून काढावा. कमीत कमी पैश्यांमध्ये योग्य सुविधा देणाऱ्या विमा कंपनीकडूनच विमा घ्यावा. यामुळे १० टक्के पैश्यांची बचत करता येते.
नवी बाईक खरेदी करण्याआधी तुम्ही याचा वापर दैनंदिन प्रवासासाठी करणार आहात की लांबच्या पल्ल्याच्या प्रवासासाठी करणार आहात या गोष्टीचा विचार करा. तुमच्या उपयोगानुसार योग्य असलेल्या बाईकच्या मॉडेलची निवड केल्याचे अनेक फायदे आहेत. उदा. ‘स्पोर्ट्स बाईक्स’ चा वापर प्रामुख्याने स्पर्धेसाठी केला जातो. जर तुम्ही घर ते कार्यालय प्रवासासाठी या बाईकचा वापर केला, तर त्या बाईकमध्ये स्पर्धेसाठी असलेल्या ‘फीचर्स’ चा कधीही वापर होत नाही. सोप्या शब्दात, कधीही वापर न होणाऱ्या गोष्टीसाठी विनाकारण पैसे भरावे लागते. हा विनाकारण होणारा खर्च टाळला जाऊ शकतो.
मोटरबाईक व्यवस्थित रहावी, त्यामध्ये बिघाड होऊ नये यासाठी ठराविक दिवसांनी ‘सर्व्हिसिंग’ करणे आवश्यक असते. बाईक खराब झाल्यावर किंवा तिच्यामधील एखादा भाग बिघडल्यास अशा सुविधा केंद्रांमध्ये जाऊन तिच्यात सुधारणा करता येते. तुम्ही खरेदी केलेल्या बाईकचे सुविधा केंद्र शहरामध्ये नसेल, तर छोट्या-छोट्या कारणांसाठी गैरसोय होऊ शकते. लहानशा केबलसाठी तुम्हाला दूरच्या केंद्रात जावे लागेल. यामध्ये पैसे, वेळ दोन्ही वाया जातील. हे टाळावे यासाठी बाईक विकत घेण्यापूर्वी शहरामध्ये त्या कंपनीचे सुविधा केंद्र आहे का हे जाणून घ्यावे.
अनेकदा डिलर्स बाईक देताना अनावश्यक गोष्टी जोडत असतात. या साधनांमुळे खर्चामध्ये वाढ होऊ शकते. त्यामुळे बाईक घेण्याआधी तिच्याबरोबर कोणती गोष्ट दिली जात आहे आणि त्या गोष्टींसाठी किती पैसे आकारले जात आहेत याची माहिती मिळवावी. त्यानंतर आवश्यकता नसलेल्या गोष्टीबाबत डिलरशी चर्चा करावी. असे केल्याने बरेचसे पैसे वाचतील.बाईकची काळजी घ्यावी.
नवीन बाईक खरेदी केल्यानंतरही बऱ्याच गोष्टींवर लक्ष द्यावे लागते. दर दोन महिन्यांनी, काही आठवड्यांनी बाईक सुविधा केंद्रात न्यावी. बाईकची नीट काळजी घेतल्याने ती बरीच वर्ष वापरता येते. ही एक साधी गोष्ट केल्याने दुरुस्तीसाठी होणारा खर्च टाळता येतो.